Na wino do Moldawii
Na wino do Mołdawii
W Mołdawii pola winorośli pokrywają niemal 1/3 powierzchni kraju, a produkcja wina odbywa się na wielką skalę. Asortyment win jest kilkakrotnie większy od tego, co możemy znaleźć w supermarketach czy nawet sklepach winiarskich. Ponadto w Mołdawii wiele rodzajów win można smakować jedynie na miejscu. Udajmy się zatem na wycieczkę po winnicach słonecznej Mołdawii.
Wycieczki krótkie i długie
W Mołdawii działa około 170 winnic. Uprawy zajmują powierzchnie o długości zaledwie 350 km i szerokości około 150 km! Oczywiście, dotyczy to również małych winnic, które produkują zaledwie kilka butelek wina rocznie.
Na początek przyjrzyjmy się mini-wersji wycieczki winiarskiej: odwiedzaniu sklepów z winami, piwnic i podziemnych miast winiarskich. Lokalni przewodnicy oferują szeroką gamę półdniowych i jednodniowych wycieczek do słynnych winnic – w całej republice jest ich około piętnastu, w tym prawdziwy skarb narodowy – 200-kilometrowe piwnice winne Cricova i Milesti Mici, a także zbiory Narodowego Kolegium Winiarstwa i Winiarstwa w Stavcinie, Narodowego Instytutu Winorośli i Wina w Kiszyniowie, piwnice winne największych firm Vismos i Aroma, winiarnie w Ialoveni, Balti, Peresecina itp.
Zbiory winnic liczą od 10 tysięcy do 1 miliona butelek, a ich zawartość jest pod wieloma względami unikatowa: w Cricovej można zobaczyć na przykład część kolekcji Goeringa i rzadkie żydowskie wino religijne z początku XX wieku. Oczywiście, nie można ich skosztować, ale można kupić pojedyncze egzemplarze kolekcjonerskie. W każdej winnicy możemy spróbować kilku rodzajów win oraz nauczyć się rozumieć niuanse smaku, a nawet samodzielnie określić odmianę winogron, z której wyprodukowano dany trunek.
Dla osób chcących dowiedzieć się nieco więcej o mołdawskiej uprawie winorośli oferowane są dłuższe wycieczki – trwające od dwóch do pięciu dni. Warto zaznaczyć, że w tego typu wydarzeniach, wizyty w winnicach przeplatane są zwiedzaniem obiektów historycznych – to pozwala lepiej poznać niektóre tradycje Mołdawian.
Wycieczki winiarskie w Mołdawii zazwyczaj rozpoczynają się od wizyty w szkole, która kształci przyszłych winiarzy. Lokalny przewodnik opowie ci o historii mołdawskiej uprawy winorośli i nowoczesnych technologiach, surowcach i głównych etapach produkcji wina, podziale win na klasy i ich cechach charakterystycznych. Na tym etapie nie przewiduje się degustacji.
Następnie udamy się do jednej ze słynnych winnic: Cricova, Milestii Mici, piwnic Branesti. Tutaj możesz zwiedzić kilometry piwnic winiarskich i poznać unikalne kolekcje win. Same zakłady produkcyjne są zamknięte dla zwiedzających - można jednak obejrzeć winiarnię ze specjalnego "tarasu widokowego".
Następnie udajemy się do sali degustacyjnej, gdzie pod czujnym okiem specjalisty można spróbować różnych gatunków win danej firmy. Każde wino serwowane jest w jednorazowym kubeczku o pojemności 20 ml.
Najsłynniejsze winnice Mołdawii
Niektórzy przewodnicy oferują wycieczki jednodniowe do określonych winnic. Podpowiemy wam, jakie miejsca zdecydowanie warto odwiedzić.
Piwnice w Cricova
Północ kraju słynie z produkcji mołdawskich koniaków. Choć ich historia nie jest tak długa, jak ich "starszych braci" z miasta Cognac, powstały pod koniec XIX w. w gorzelniach w Kiszyniowie i Calarasi – są nie mniej interesujące. Dostępnych jest tu wiele odmian koniaku - od najmłodszego trzyletniego ("3 gwiazdki") o barwie słabej herbaty, przez popularnego pięcioletniego ("5 gwiazdek") o intensywnym bursztynowym odcieniu, aż po butelki leżakujące 20 lat.
Cricova to prawdziwa legenda mołdawskich winnic. Istnieje powiedzenie, że jeśli nie byłeś w Cricova, nie byłeś w Mołdawii. Zacznijmy więc od niej. Tuż obok głównego zakładu przetwórczego, znajduje się 97 hektarów winnic i kolejne 20 hektarów młodych nasadzeń.
Absolutnie każdego turystę zainteresują podziemne piwnice Cricova. Znajdują się kilka kilometrów pod ziemią. Zawsze jest chłodno. Piwnice mają ulicę z nazwami, a zwiedza się je małym wózkiem napędzanym elektrycznie. Może on pomieścić do 10 osób.
Sale degustacyjne podzielone są pod względem tematycznym. Możesz spróbować win w zależności od długości ich leżakowania, a także jeśli chodzi o rodzaj czy szczep.
Zamek Vartely
"Vartel" to starożytna nazwa miasta Orhei, gdzie znajduje się winiarnia. Chateau Vartely jest stosunkowo młodą winnicą, ale to nie czyni jej mniej ciekawą. Oprócz tego, że tutaj, jak w każdej innej winnicy, znajduje się zakład przetwórstwa, piwniczka na wino z przytulnymi salami degustacyjnymi, jest to również piękne miejsce samo w sobie.
Chateau Vartely to właściwie kompleks turystyczny. Oprócz winnicy jest tu hotel, restauracje, w których podaje się do posiłku lokalne wina oraz sobór z XVII w. Jeśli akurat traficie tam w okresie, kiedy dojrzewają winogrona rosnące przy wejściu do restauracji, koniecznie ich spróbujcie – są niesamowicie pyszne.
A jeśli Cricova to rozmach, historia, imponujące piwnice i centrum turystyki winiarskiej, to Chateau Vartely to przytulność, domowa atmosfera, relaks, a także nowa i interesująca perspektywa spojrzenia na wino.
Jeśli chodzi o winogrona dużą popularnością cieszą się tu lokalne odmiany - Feteasca Neagra, Feteasca Regale, Rar Neagra. Wiele z tych odmian można nazwać egzotycznymi, ponieważ nie wszystkie winiarnie je wykorzystują i uprawiają. Niektóre ograniczają się do międzynarodowych odmian winorośli.
W Chateau Vartely nie boją się eksperymentów, ale do przetwarzania lokalnych odmian winorośli podchodzą z ostrożnością, a właściwie delikatnością. Są one nadal powszechnie używane w mieszankach, jednak rzadko jako wina jednoszczepowe.
Produkuje się tu głównie wina wytrawne. Istnieją też odmiany ekskluzywne, na przykład wino lodowe czy botrysis. Winogrona z których produkuje się te ostatnie, są zaatakowane przez szlachetną pleśń. Dzięki temu wino jest bardzo słodkie, wręcz miodowe. Doskonale smakuje w połączeniu z ciastem, zwłaszcza sernikiem.
Wybór win jest naprawdę bardzo duży. Obecnie produkuje się tu prawie 4 miliony butelek rocznie. Tylko 10% z nich jest sprzedawanych w Mołdawii, podczas gdy pozostałe 90% jest eksportowane do takich krajów jak: Polska, Kazachstan, Czechy, Słowacja, Rumunia, Ukraina i Chiny.
Milestii Mici
Jedna z największych kolekcji win na świecie znajduje się w winnicy Milestii Mici w Republice Mołdawii. Obecnie kolekcja win liczy ponad 2 miliony butelek. Aby je przechować, stworzono nie piwnice, ale całe podziemne miasto.
Winnica znajduje się we wsi Milestii Mici, około 12 km na południe od stolicy Mołdawii, Kiszyniowa. 100% właścicielem przedsiębiorstwa jest Agencja Mienia Publicznego Republiki Mołdawii.
Pod koniec lat 60. zamknięto starą kopalnię wapienia, która znajdowała się na terenie przyszłej winiarni. Pomysł przekształcenia jaskiń w piwnicę winną był trafną decyzją. Temperatura powietrza w piwnicy jest stała i wynosi około 13 stopni, a wilgotność powietrza - 85–95%. To idealne warunki do dojrzewania wina.
Podziemne miasto składa się z wapiennych galerii i znajduje się na głębokości od 40 do 85 m. Każda "ulica", nosi nazwę od określonej odmiany winogron – na przykład "Pinot" lub "Cabernet Sauvignon". Łączna długość galerii wynosi ok. 200 km, z czego ok. 50 km jest w użyciu. Poruszanie się po "ulicach" piwnicy odbywa się samochodem lub rowerem.
Kolekcja win została w 2005 roku uznana za największą na świecie i wpisana do Księgi Rekordów Guinnessa. Najstarsze wino w kolekcji pochodzi z 1969 roku. Według strony internetowej winiarni znajdują się tam również inne rzadkie okazy, takie jak wina białe Milestcoie 1986 lub Dnestrovskoie 1984 i 1986, wina czerwone Cabernet, Codru oraz wina deserowe Trandafirul Moldovei, Gratiesti, Auriu z tego samego roku.
Zapas wina jest co roku uzupełniany. Najlepsze roczniki wina ze wszystkich regionów Mołdawii są tutaj przywożone, przechowywane i leżakowane.
Obecnie Milestii Mici oferuje głównie słodkie wina wzmacniane z końca lat 80. W ofercie znajdują się wina Trandafirul Moldovei 1986, wytrawne czerwone Codru 1987 i Cabernet 1987. Warto jednak wiedzieć, że wiele z nich ma raczej wartość kolekcjonerską.
Purcari
Purcari można nazwać strażnikiem tradycji mołdawskiego winiarstwa. Pierwsza winiarnia w Purcari została założona w 1827 roku, po aneksji Besarabie przez Rosje, a jej założycielem był Niemiec Hermanson. Miasto Purcari zyskało sławę dzięki winom produkowanym z lokalnych winogron.
Dwieście lat po tym, jak mnisi z klasztoru Athos-Zagraf zasadzili tu winnice, pojawiły się dowody potwierdzające korzystne warunki do uprawy tej rośliny. Wynikają one z połączenia warunków terenowych i klimatu. Zbocza mają wysokość 90-130 m n.p.m., co jest optymalne dla uprawy winogron. Wiatry wiejące od Morza Czarnego łagodzą chłód zimą i upał latem. Gleby w tym rejonie to głównie gliniaste czarnoziemy o średniej zawartości węglanów, ale zdarzają się również takie o wysokiej zawartości węglanów.
Na terenie Purcari znajduje się klasyczny zamek w stylu francuskim. W Purcari możesz dowiedzieć się więcej na temat tajników produkcji win i odwiedzić galerie, gdzie przechowywane są wina "Negru de Purcari". Zwiedzając fabrykę, zobaczysz stare piwnice zbudowane na planie krzyża, w których wino dojrzewa w dębowych beczkach.
Purcari produkuje wina ze szczepów – Chardonnay, Cabernet-Sauvignon, Merlot, Pinot Noir – a także wina z najrzadszych szczepów tego regionu – mołdawskich szczepów winogron Rara Neagra i Feteasca Neagra.
Od 2003 roku wina Purcari zdobyły ponad 200 nagród na różnych międzynarodowych konkursach specjalistycznych – Decanter, Challenge International du Vin, Concours Mondial de Bruxelles, International Wine and Spirit Competition.
W winiarni i przylegającym do niej kompleksie hotelowym możesz spróbować win: Purcari Sauvignon 2021, Purcari Chardonnay, Pinot Noir de Purcari 2017 czy Cabernet Sauvignon de Purcari 2018. Dla szczególnie wymagających gości przygotowano wino lodowe Premium 2017.
Zamek Mimi
Zamek Mimi to nie tylko piękny luksusowy pałac, ale także piwnice na wino, sale degustacyjne oraz hotel.
Historia zamku i winiarni Mimi rozpoczęła się ponad 100 lat temu, kiedy gubernatorem Besarabii był Konstantyn Mimi. Będąc winiarzem, osobiście opracował recepturę produkcji wina i uruchomił pierwszą produkcję. W tym samym czasie pojawił się pomysł stworzenia zamku – pałacu – który dysponowałby najnowocześniejszymi na tamte czasy technologiami produkcji wina.
Dziś zamek stał się jedną z głównych atrakcji turystycznych kraju i znajduje się na liście najpiękniejszych arcydzieł architektury winiarskiej. Kompleks położony jest na obszarze 10 hektarów i obejmuje muzea, sale degustacyjne, restaurację, sale konferencyjne, galerię sztuki, hotel, a także salę bankietową, spa, basen i sklep z winami.
Odwiedzający Zamek Mimi mogą odkryć, podczas wycieczki z przewodnikiem, sekrety produkcji wina i posmakować wykwintnych win, w tym odmian lokalnych i międzynarodowych. Doskonale zachowane zabytkowe piwnice zamku stanowią wyjątkowe miejsce do degustacji win, które produkowane są zgodnie z tradycją przekazywaną z pokolenia na pokolenie.
W Zamku Mimi znajduje się również imponująca kolekcja spersonalizowanych butelek wina, wręczanych światowym przywódcom i europejskim dygnitarzom podczas ważnych wydarzeń.
Kiedy wybrać się na wycieczkę po winiarniach?
W Mołdawii panuje umiarkowany klimat kontynentalny z długimi, słonecznymi latami i chłodnymi zimami. Średnia temperatura w styczniu wynosi -3 do -5 °C. Wiosna jest niestabilną porą roku, z ciepłymi dniami i równie nagłymi napadami chłodu. Średnia temperatura w maju wynosi +15 °C. Mołdawskie lato jest zaskakująco długie i ciepłe i jest najlepszym czasem na wyprawę po mołdawskie wino.
Podczas podróży pomiędzy winiarniami warto też odwiedzić mołdawskie klasztory, znajdujące się na trasie. To np. słynny skalisty Tipova na brzegach Dniestru, założony w VIII-X w., Monaster Świętej Trójcy we wsi Saharna, miejsce prawosławnych pielgrzymek do relikwii św. Makarego, żeński monaster Żapka z trójołtarzową cerkwią Wniebowstąpienia Krzyża Świętego, monaster Hincu z XVII w., najstarszy monaster Capriana (XV w.).